Bekijk hier alle voorgaande evenementen, inclusief foto's en video's van de sprekers.
De eerste prijs gaat naar Lodewijk Pessers voor het essay:
"De succesvolle mislukking van Europa"
De tweede prijs gaat naar Bas Nabers voor het essay:
"Erfgenamen van Europa!"
Nog niet eens zo lang geleden waren universiteiten vrijplaatsen voor publieke debatten waarin de gevestigde orde op de korrel genomen kon worden. Geen mening zo bizar of op de universiteit was er wel een zaaltje waar hij publiekelijk uitgevent kon worden. Anarchisten, maoïsten, raden-communisten, zij mochten hun stem verheffen in de aula’s van de universiteiten en grote collegezalen. Professor Wertheim verdedigde de culturele revolutie in China en de VU werd de Apartheid in Zuid-Afrika verdedigd. Het ging er soms zeer heftig aan toe en veel discussianten beriepen zich graag op de vrijheid van menings-uiting die ze een ander niet gunden. In de praktijk echter voerde de opvatting dat het geen goed idee is om een mening te bestrijden door hem te verbieden (Karel van het Reve) de boventoon. Dat is nu niet altijd meer het geval.
$('#767186').cycle({
fx: 'none',
cleartypeNoBg: 'false',
pause: 'false',
timeout: 0,
slideResize: 0,
containerResize: 0,
fit: true,
onPrevNextEvent: function(isNext, zeroBasedSlideIndex, slideElement) {
changeStack('#767186',-1); changeStack('#262384',1); handleMouseClick(1,'842505','/images/69569/', 11); handleMouseClick(1,'125514','/images/69569/', 11);
},
before: function (curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$(this).animate({opacity: 0},0)
$(this).animate({opacity: 1},{queue: false, duration: 700, easing: "linear"})
},
after: function onAfter(curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$('.scroll-pane').jScrollPane();
},
speedIn: 0,
speedOut: 1
} );
$('#361164').cycle({
fx: 'none',
cleartypeNoBg: 'false',
pause: 'false',
timeout: 0,
slideResize: 0,
containerResize: 0,
fit: true,
onPrevNextEvent: function(isNext, zeroBasedSlideIndex, slideElement) {
changeStack('#361164',-1); changeStack('#262384',1); handleMouseClick(1,'842505','/images/69569/', 11); handleMouseClick(1,'125514','/images/69569/', 11);
},
before: function (curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$(this).animate({opacity: 0},0)
$(this).animate({opacity: 1},{queue: false, duration: 700, easing: "linear"})
},
after: function onAfter(curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$('.scroll-pane').jScrollPane();
},
speedIn: 0,
speedOut: 1
} );
Omgekeerd was het College van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam wel zo vrijheidslievend om – een jaar eerder in 2005 – Ayaan Hirsi Ali uit te nodigen om het academisch jaar te openen. Maar daar moesten een groot deel van de cultureel antropologen weer niets van hebben. Zij tekenden een petitie waarin geprotesteerd werd tegen de uitnodiging. De initiatiefneemster: Ik moet steeds opnieuw uitleggen dat we niet tegen een uitnodiging van Hirsi Ali waren, maar tegen de manier waarop dat is gebeurd. Een debat hadden we erg toegejuicht, maar er was geen sprake van een debat. Ze werd uitgenodigd om het Academisch Jaar de openen. Tot nu toe was die opening altijd een non-event – en ik begrijp dat de UvA dat een beetje op wou vijzelen, maar niet zo. Dit was een commercieel doel, om de pers binnen te krijgen. Wij geloven niet dat de cultureel antropologen ooit overwogen hebben Ayaan Hirsi Ali voor een debat uit te nodigen, dus geloofwaardig komt het niet over. Ook de verwijzing naar het commercieel doel komt ongeloofwaardig over. Ons inziens is eerder het omgekeerde het geval: universiteiten worden steeds meer gedwongen zoveel mogelijk studenten binnen te halen en negatieve publiciteit is daarom niet welkom.
Het intellectuele conformisme – of het nu van links of van rechts komt – leidt er toe dat sprekers met meningen die als gevaarlijk of zeer controversieel worden beschouwd niet gauw meer worden uitgenodigd. Er is dus wel veel debat – aan de organisatie daarvan besteden universiteiten veel meer geld dan vroeger – maar in die debatten worden gevoelige onderwerpen bij voorkeur uit de weggegaan
Wij zijn van mening dat controversiële meningen meer ruimte moeten krijgen. Elk van ons heeft in het verleden meningen daar voren gebracht die thans gemeengoed zijn, maar die destijds op zeer veel weerstand stuitten. Wij hebben daarom een stichting in het leven geroepen, Werkelijkheid in perspectief, die als missie heeft om belangrijke, maar controversiële onderwerpen te agenderen. Wij bieden in Nederland een podium aan ten onrechte minder bekende denkers in de hoop daarmee het Nederlandse culturele leven te verrijken. De stichting besteedt aandacht aan racisme, euthanasie, dierenrechten, humanitaire oorlogsvoering, de War on Drugs en de vraag of er sprake is van vooruitgang in menselijke beschaving.
Nog niet eens zo lang geleden waren universiteiten vrijplaatsen voor publieke debatten waarin de gevestigde orde op de korrel genomen kon worden. Geen mening zo bizar of op de universiteit was er wel een zaaltje waar hij publiekelijk uitgevent kon worden. Anarchisten, maoïsten, radencommunisten, zij mochten hun stem verheffen in de aula’s van de universiteiten en grote collegezalen. Professor Wertheim verdedigde de culturele revolutie in China en aan de VU werd de Apartheid in Zuid-Afrika verdedigd. Het ging er soms zeer heftig aan toe en veel discussianten beriepen zich graag op de vrijheid van meningsuiting die ze een ander niet gunden. In de praktijk echter voerde de opvatting dat het geen goed idee is om een mening te bestrijden door hem te verbieden (Karel van het Reve) de boventoon. Dat is nu niet altijd meer het geval.
De belangrijkste oorzaak daarvan is dat studenten en docenten veel gematigder zijn geworden. Het is nu nauwelijks meer voorstelbaar dat een hoogleraar in het openbaar over een collega schrijft: ‘Als je bij Marten Brouwer 150 getypte velletjes inlevert, kun je promoveren.’ (Abram de Swaan in 1977 n.a.v. het proefschrift van Joost Smiers, Cultuur in Nederland 1945-1955). Nog minder voorstelbaar is het dat er naar aanleiding van die uitlatingen van De Swaan een vergadering in de Oude Manhuis Poort plaatsvond waar meer dan vijfhonderd studenten en docenten aanwezig waren om te debatteren over de kwaliteit van het proefschrift van Smiers.
De politieke tegenstellingen binnen de universiteit zijn kleiner geworden. Er is bovendien meer overeenstemming over de maatstaven waaraan een academisch proefschrift moet voldoen, ook al blijven er grote verschillen van mening.
De grotere gematigdheid aan de universiteit heeft ook een keerzijde. Extreme meningen worden niet meer beschermd. In 2011 werd een bijeenkomst waar de Partij van de Liefde (in de wandelgangen de pedofielenpartij) zou optreden door het College van Bestuur van de Universiteit van Amsterdam verboden. Op 16 juni 2006 zou professor Pieter van der Horst zijn afscheidsrede aan de Universiteit van Utrecht wijdden aan De mythe van het Joodse kannibalisme. De rede ging over vermeend Joods kannibalisme, een oude antisemitische mythe die thans in de islamitische wereld weer opgang maakt. De bestuurders van de Universiteit van Utrecht hadden bezwaar tegen sommige passages, die volgens hen het karakter van een politiek pamflet hadden, en waarbij mogelijk van smaad sprake was. Zij vroegen die passages weg te laten.
$('#332506').cycle({
fx: 'none',
cleartypeNoBg: 'false',
pause: '',
timeout: 0,
slideResize: 0,
containerResize: 0,
fit: true,
onPrevNextEvent: function(isNext, zeroBasedSlideIndex, slideElement) {
changeStack('#332506',-1); changeStack('#262384',2); handleMouseClick(2,'842505','/images/69569/', 11); handleMouseClick(2,'125514','/images/69569/', 11);
},
before: function (curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$(this).animate({opacity: 0},0)
$(this).animate({opacity: 1},{queue: false, duration: 700, easing: "linear"})
},
after: function onAfter(curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$('.scroll-pane').jScrollPane();
},
speedIn: 0,
speedOut: 1
} );
Nog niet eens zo lang geleden waren universiteiten vrijplaatsen voor publieke debatten waarin de gevestigde orde op de korrel genomen kon worden. Geen mening zo bizar of op de universiteit was er wel een zaaltje waar hij publiekelijk uitgevent kon worden. Anarchisten, maoïsten, raden-communisten, zij mochten hun stem verheffen in de aula’s van de universiteiten en grote collegezalen. Professor Wertheim verdedigde de culturele revolutie in China en de VU werd de Apartheid in Zuid-Afrika verdedigd. Het ging er soms zeer heftig aan toe en veel discussianten beriepen zich graag op de vrijheid van menings-uiting die ze een ander niet gunden. In de praktijk echter voerde de opvatting dat het geen goed idee is om een mening te bestrijden door hem te verbieden (Karel van het Reve) de boventoon. Dat is nu niet altijd meer het geval.
Nog niet eens zo lang geleden waren universiteiten vrijplaatsen voor publieke debatten waarin de gevestigde orde op de korrel genomen kon worden. Geen mening zo bizar of op de universiteit was er wel een zaaltje waar hij publiekelijk uitgevent kon worden. Anarchisten, maoïsten, raden-communisten, zij mochten hun stem verheffen in de aula’s van de universiteiten en grote collegezalen. Professor Wertheim verdedigde de culturele revolutie in China en de VU werd de Apartheid in Zuid-Afrika verdedigd. Het ging er soms zeer heftig aan toe en veel discussianten beriepen zich graag op de vrijheid van menings-uiting die ze een ander niet gunden. In de praktijk echter voerde de opvatting dat het geen goed idee is om een mening te bestrijden door hem te verbieden (Karel van het Reve) de boventoon. Dat is nu niet altijd meer het geval.
Dit is de vraag waar het om draait bij de essaywedstrijd van de Stichting Werkelijk in Perspectief (SWiP). Het essay dat hierop in de ogen van de jury het beste antwoord geeft, zal 21 mei 2014 worden beloond met 15.000 euro. De wedstrijd is geïnspireerd door de prijsvraag van de Academie de Dijon uit 1749. Deze werd gewonnen door de toen nog onbekende filosoof Jean Jacques Rousseau die hiermee bij het grote publiek bekend werd.
In 1749 luidde de vraag: ‘Heeft de ontwikkeling van kunsten en wetenschap ook zedelijke vooruitgang gebracht?’ Rousseaus winnende essay Discours sur les sciences et les arts was controversieel. Hij betoogde hierin dat wetenschap en kunsten de moraliteit van de mens corrumperen. Dat uitgerekend het essay van Rousseau door wetenschappers als winnaar werd uitgeroepen, kwam als verrassing en toonde de breedheid van inzicht van de Academie de Dijon.
De Stichting WiP is in het leven geroepen om ruimte te bieden aan controversiele meningen. Daarom neemt SWiP deze prijsvraag uit 1749 graag als voorbeeld. De stichting hoopt met het uitschrijven ook bij te dragen aan de ontplooiing van onvermoede talenten. Deze wedstrijd geldt als een ideaal medium daarvoor: een egalitair platform waarop iedereen van zich kan laten horen.
SWiP wil het prangende debat over het vertrouwen in de Europese cultuur stimuleren, mede in verband met de Europese verkiezingen van 22 mei. Hoe vaak horen wij niet het commentaar dat de Europese burgers onvoldoende gedeelde Europese cultuur hebben en daardoor te weinig binding voelen met de Europese Unie als instituut? Heeft de teloorgang van het Christendom daaraan bijgedragen?
Het Europese project heeft alleen kans van slagen wanneer Europeanen er een gemeenschappelijk gedeelde moraal op nahouden. Deze kan in verband met de religieuze diversiteit op Europese bodem naar alle waarschijnlijkheid niet gekoppeld zijn aan één godsdienst. Hoe deze Europese moraal alsnog tot stand kan komen, is wellicht terug te lezen in 1 of meerdere essays van de in totaal 81 inzendingen op de prijsvraag van SWiP.
De inzendingen worden door de jury onder voorzittersschap van Xandra Schutte (hoofdredacteur De Groene Amsterdammer) beoordeeld. Naast Schutte bestaat de jury uit Prof. dr. Ewald Engelen (Universiteit van Amsterdam), dr. Marcel Maussen (Universiteit van Amsterdam), dr. Gelijn Molier (Universiteit van Leiden) en Jonathan Price MA (Universiteit van Leiden). Naast de 15.000 euro voor het winnende essay looft SWiP 10.000 euro uit voor het een-na-beste essay.
27 juni had een besloten colloquium plaats in de Amstelkerk in Amsterdam ter gelegenheid van de 80ste verjaardag van Frits Bolkestein.
Van de columns en beschouwingen die zijn uitgesproken is een mooi boekje gemaakt. Als u bent geweest, kunt u alles nog eens rustig nalezen. Was u verhinderd, dan bent u in de gelegenheid alsnog kennis te nemen van de vertolkte opvattingen, die drie thema’s betroffen: immigratie, de Europese Unie en ontwikkelingssamenwerking. De bundel telt 114 pagina’s en kost 9,95 euro.
Foto's: Jan Boeve / Peter Derkx
Met o.a. Frits Bolkestein, Paul Cliteur en Meindert Fennema
Grayling staat bekend als een minder polemische maar diepgravende representant van de stroming die The New Atheism wordt genoemd (Dawkins, Hitchens, Harris en Dennett). Hij is in Groot-Britannië een zeer bekende filosoof met een grote presentie in het publiek debat. Hij is de biograaf van Descartes; hij schreef een monografie over Wittgenstein; hij publiceerde boeken over de geschiedenis van de politieke filosofie; en hij publiceerde vele essaybundels, waarbij hij de laatste jaren steeds meer op de voorgrond treedt als voorstander van secularisme (scheiding van kerk en staat) en van humanisme.
Het wordt hoog tijd dat Nederland zijn werk beter leert kennen.
Terugkijken / 128 min. inclusief publieksvragen
Met o.a. Nout Wellink,
Paul Cliteur en Meindert Fennema
Vijf jaar na het uitbreken van de financiële crisis wordt de ondergang van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers aangewezen als de belangrijkste oorzaak van de financiële en economische ellende. Bankiers zijn in de publieke opinie de grote boosdoeners. Maar als de Amerikaanse rommelhypotheken de schuld van alles zijn, waarom zijn dan ook landen zonder rommelhypotheken in de problemen gekomen? In plaats van naar het Westen moeten we naar het Oosten, en in het bijzonder China, kijken om de oorzaak van de crisis en het moeizame economische herstel te begrijpen.
Met de toetreding van China zijn bijna een miljard werkers aan de wereldeconomie toegevoegd. Het onbeperkte aanbod van arbeid resulteerde in hoge bedrijfswinsten en hoge besparingen in China en andere opkomende economieën en lage rente in het Westen. De lage rente op haar beurt zorgde voor huizenbubbels met huizenprijzen die vaak in het bestek van luttele jaren verdubbelden. Terwijl de krediethausse de consumptieve bestedingen op peil hielden, werd de concurrentiepositie van veel Westerse landen uitgehold.
Terugkijken / 185 min. inclusief publieksvragen
Met o.a. Jabik Veenbaas en Paul Cliteur
Historicus Philipp Blom (Hamburg, 1970) geeft een lezing over de Verlichting en de betekenis daarvan voor deze tijd. Is het waar dat de Verlichting ons naar Auschwitz heeft geleid, zoals radicale critici beweren? Of is de Verlichting nog steeds een perspectief dat we zouden moeten realiseren? Zijn lezing De schaduw van de Verlichting – Moeten we het rationalisme vaarwel zeggen? wordt gevolgd door een co-referaat van Jabik Veenbaas.
Philipp Blom
Blom is de schrijver van vele boeken, onder meer van Wicked Company: Freethinkers and Friendship in Pre-Revolutionary Paris (2011). Blom geeft daarin een portret van 18e eeuwse Verlichtingsdenkers als Holbach en anderen. De Times Literary Supplement spreekt van een “engaging portrait”.
Jabik Veenbaas
Veenbaas in een Nederlandse filosoof, schrijver van het veelgeprezen boek De Verlichting als kraamkamer: over het tijdperk en zijn betekenis voor het heden (2013, derde druk). Veenbaas verdedigt de intrigerende stelling dat de Verlichting niet een tijd was waarin de rede wordt verheerlijkt, maar waarin deze wordt onttroond.
Foto's: Jan Boeve
Terugkijken / 113 min. inclusief publieksvragen
Met o.a. Frits Bolkestein en Arnoud Boot
‘Offer de euro op, om de EU te redden. De euro is de kanker van de EU geworden, die moeten we eruit snijden', aldus François Heisbourg in NRC Handelsblad. Heisbourg is voorzitter van de gerenommeerde internationale denktank in Londen International Institute for Strategic Studies (IISS), socialist, overtuigd pro-Europeaan, diplomaat en hoogleraar. Heisbourg, adviseur van vele politici, is voorstander van een federaal Europa maar ziet een steeds groter gevaar in de euro. Hij wil de munt het liefst nog vóór de verkiezingen in mei afschaffen.
De euro kan volgens de Fransman alleen functioneren in een soort Europese staat met een soort ministerie van Financiën. Dat is er echter niet, en het komt er volgens hem voorlopig ook niet. Volgens Heisbourg kan de stabiliteit van de euro niet zonder Europese belastingen, een Europees sociaal vangnet, pensioenstelsel en centrale gezondheidszorg. Maar de burgers willen het niet. Heisbourg: ‘Dan moet je de moed hebben om te zeggen: dit leidt nergens toe, laten we ermee ophouden’.
"Waar is de vijand?"
Onder deze titel zal een conferentie over de Nederlandse defensie worden gehouden op maandag 31 oktober in Felix Meritis, Keizersgracht 324, 1016 EZ Amsterdam, tel 020 6279477.
Na de inleidingen zal een open discussie plaats hebben. De conferentie zal duren van 19:00 tot 21:00 uur. Er zal geen pauze zijn.
Toegangskaarten kunnen worden verkregen op de website van Felix Meritis, www.felixmeritis.nlZij kosten € 10 per stuk.
Met o.a. Frits Bolkestein, Paul Cliteur en Meindert Fennema.
De conferentie heeft de toekomst van de Nederlandse krijgsmacht als onderwerp.
Sprekers:
Dieuwertje Kuijpers, MA promovenda aan de Vrije Universiteit: “Strategische armoede”
Niels Woudstra, kapitein ter Zee en hoofddocent aan de academie van defensie. De geschiedenis van het Nederlandse defensiebeleid
Dick Zandee, senior research fellow, Instituut Clingendael. Nederlandse defensie uitgaven in internationaal perspectief.
Voorzitter is Frits Bolkestein, oud-minister van defensie.
De volgende onderwerpen zullen zeker ter sprake komen:
- De toekomst van de Navo
- De specialisatie van de krijgsmacht
- Samenwerking met de krijgsmachten van Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en België
- De investering in de JSF
$('#262384').cycle({
fx: 'none',
cleartypeNoBg: 'false',
pause: 'false',
timeout: 0,
slideResize: 0,
containerResize: 0,
fit: true,
onPrevNextEvent: function(isNext, zeroBasedSlideIndex, slideElement) {
changeStack('#262384',-1); handleMouseClick(zeroBasedSlideIndex,'842505','/images/69569/', 11); handleMouseClick(zeroBasedSlideIndex,'125514','/images/69569/', 11);
},
before: function (curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
},
after: function onAfter(curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$('.scroll-pane').jScrollPane();
},
speedIn: 0,
speedOut: 1
} );
$('#620265').cycle({
fx: 'none',
cleartypeNoBg: 'false',
pause: 'false',
timeout: 0,
slideResize: 0,
containerResize: 0,
fit: true,
onPrevNextEvent: function(isNext, zeroBasedSlideIndex, slideElement) {
changeStack('#620265',-1);
},
before: function (curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$(this).animate({opacity: 0},0)
$(this).animate({opacity: 1},{queue: false, duration: 700, easing: "linear"})
},
after: function onAfter(curr, next, opts) {
var zeroBasedSlideIndex = Number(opts.nextSlide);
$('.scroll-pane').jScrollPane();
},
speedIn: 0,
speedOut: 1
} );
